Tư thế ngồi đúng

Thú thực là từ khi biết tới khái niệm ghế công thái học, sau khi ngồi con Ergohuman, mình mới biết thêm một khái niệm “Thế nào là ngồi đúng”

1. Tư thế ngồi thẳng 90 độ

Để demo, mình đã lấy 1 cái ảnh minh họa từ Herman Miller, một hãng làm ghế công thái học nổi tiếng và lâu đời nhất trên thế giới

Lưng và đùi chạm sát vào ghế, tạo thành một góc 90°
Khủy tay uốn cong một góc 90°
Đùi và cẳng chân tạo thành một góc 90°
2 chân chạm đất bằng phẳng
Đầu nhìn thẳng vào cạnh trên của màn hình

Lý thuyết thì đây là tư thế hoàn hảo cho công việc đánh máy ở cường độ cao, bạn cũng có thể thấy, để tay có thể tiếp xúc nhiều hơn với bàn phím, họ đã phải hạ tay đỡ của ghế xuống dưới mặt bàn 

Đây cũng là tư thế chúng ta luôn được hướng dẫn khi google các tư thế ngồi đúng, rất nhiều con ghế trước đây, phần lưng và mông của ghế luôn tạo thành 1 góc vuông kiểu này

Tư thế này, do lưng thẳng, mắt nhìn thẳng nên phần cổ và vai, rất thoải mái, hạn chế đau nhức rất nhiều, khuyết là phần thắt lưng, gần như phải chịu lực toàn bộ phần trên của cơ thể, nếu ghế thiết kế phần trợ thắt lưng kém, hoặc không có, gần như bạn sẽ bị đau phần thắt lưng khi ngồi ở thời gian dài, chưa kể hiện tại các màn hình, đa phần đều rất to 27-32 inch cả, thành ra khi cần quan sát các vị trí phía dưới màn hình, cũng khá khó khăn 

Tư thế ngồi thẳng 90° kiểu này, về mặt thiết kế, không cần thiết kế trợ cổ, vì nếu trợ cổ thiết kế không tốt, đầu sẽ có thiên hướng hướng nhẹ tới phía trước, đôi khi sẽ gây tình trạng không thoải mái, thậm chí đau cổ

Bản thân Herman Miller có lẽ cũng nghĩ thế, nhưng vì 1 số lý do “thần thánh” nào đó, người dùng lại thích có thêm trợ cổ, thi thoảng ngã ghế ra 1 xíu, nằm ngửa coi phim gì đó, cái này thì tùy nhu cầu mỗi người, mình không bàn sâu, lý thuyết nghe sai sai, nhưng thực tế Atlas Headrest thiết kế cho Aeron luôn được mọi người đồng tình, là có thiết kế trợ cổ tốt nhất thế giới 

Tư thế ngồi này mọi form dáng đều có thể ngồi, có thể không hẳn là hoàn hảo cho tất cả, nhưng nó vẫn là một tư thế ngồi tốt cho cơ thể

2. Tư thế ngồi thẳng 95-98 độ

Để demo, mình đã lấy 1 cái ảnh minh họa từ dòng ghế Gesture của Steelcase, cũng là một hãng làm ghế công thái học nổi tiếng thế giới

Lưng và đùi chạm sát vào ghế, tạo thành một góc 98°
Khủy tay uốn cong một góc 90°
Đùi và cẳng chân tạo thành một góc 90°
2 chân chạm đất bằng phẳng
Đầu nhìn thẳng vào cạnh trên của màn hình

Tư thế này, ưu là phần thắt lưng của bạn thường sẽ ít bị đau nhức hơn so với tư thế ngồi thẳng 90°, lý do là cả phần lưng của bạn, do bị ngả ra sau, sẽ chạm sát vào ghế một cách hiệu quả hơn, phân tán chịu lực ra nhiều vị trí hơn, phần thắt lưng ít phải chịu lực, nên sẽ hạn chế đau nhức hơn

Tuy thế, ghế cần dùng nguyên vật liệu cho phần thắt lưng phải thật êm, có thể là full lưới hoặc độn nệm chất lượng cao, không thì ngồi lâu sẽ gây đau, mà đau này là đau do vật liệu, rất khó để sửa

Thành ra nếu bạn nào lựa ghế có tư thế ngồi thẳng 98°, nên chú ý phần eo, xem họ dùng vật liệu gì, vì số lượng người dùng Steelcase, phàn nàn phần trợ thắt lưng bằng nhựa cứng quá, đau không chịu nổi cũng không ít đâu 

Lý thuyết do ngồi ở góc 98°, cổ của bạn sẽ có thiên hướng, hơi phải cong hướng về phía trước để tạo thành góc nhìn thẳng, đôi khi có thể gây đau, mỏi phần cổ ở 1 số trường hợp cơ thể đặc thù

Tư thế ngồi thẳng 98° thì nó lại rất hợp nếu có phần kê cổ, vì nó giúp cổ chịu lực thêm khi ngồi hơi ngả ra sau 

Tư thế ngồi này “đặc biệt” thích hợp cho những người mập và hay bị đau nhức phần thắt lưng, do hơi ngả ra sau, bụng sẽ ít bị cấn, dễ thở hơn trong một số trường hợp

3. Tư thế ngồi thẳng 95-98 độ, chân hướng tới 110-120 độ

Tư thế ngồi này mình tình cờ thấy GTCHAIR, một hãng làm ghế công thái học của Trung Quốc giới thiệu

Lưng và đùi chạm sát vào ghế, tạo thành một góc 98°
Khủy tay uốn cong một góc 90°
Đùi và cẳng chân tạo thành một góc 110-120°
Lòng bàn chân có thể chạm đất hoặc đứng trên kệ để chân 1 góc ~10 độ
Đầu nhìn thẳng vào cạnh trên của màn hình

Tư thế này, nó thích hợp nhất cho 1 số dòng ghế có thiết kế đặc biệt (Dvary Butterfly), phần mông và lưng chuyển động đồng thời, nôm na bạn có thể đổi từ tư thế ngồi thẳng sang ngả lưng rất đa năng và nhanh

Chân để xuôi ra thế cũng tạo cảm giác thoải mái hơn so với luôn duy trì một góc 90°, có điều cần kiểm soát góc độ nghiêng và chất liệu phần mông ghế, vì nếu ngồi sai vị trí chân rất dễ đau phần mông

Tất nhiên, ngồi tư thế này, nó cũng tận dụng được ưu điểm của việc ngồi thẳng 98°, phần thắt lưng thường sẽ rất thoải mái, chân cũng thoải mái, có điều cần con ghế có thiết kế kê cổ thật tốt và khoa học, nếu không bạn sẽ rất dễ bị mỏi, đau cổ do tỳ quá nhiều vào trợ cổ của ghế

Lý thuyết việc đổi tư thế ngồi sau 1-2h, từ ngồi thẳng, kiểu 98° sang ngồi hơi ngả ra sau ~110°-120°, 1-2h sau, lại từ ngồi hơi ngả ra sau đổi sang ngồi thẳng là cách ngồi hoàn hảo nhất, các vị trí chịu lực sẽ trải đều theo thời gian, tốt cho cơ thể hơn

Mỗi cái thực tế sử dụng, mình rất hiếm thấy ai đổi thế ngồi liên tục kiểu này 😀

Về kê tay? lý do mình không viết về phần này?

Tư thế ngồi, nhất là tư thế ngồi trên bàn PC, kê tay cực kì quan trọng, nếu không muốn nói là nó sẽ tạo tư thế ngồi đúng và trợ lực cho vai nữa, có điều cái này chỉ có thể nói, khi bàn về 1 dòng ghế cụ thể nào đó, còn bài này mình chỉ nói về tư thế ngồi, nên tạm bỏ qua phần kê tay

Tổng kết lại 😉

3 tư thế ngồi trên, mình đều thấy tốt, ít nhất nó đúng về lý thuyết, còn thực tế mỗi người ngồi, trên mỗi dòng ghế khác nhau, sẽ có cảm nhận khác nhau, bạn nãy xem mình phù hợp với tư thế ngồi nào, để có thể chọn lựa 1 con ghế có thiết kế như thế, đa phần các con ghế công thái học ngoài thị trường, đều là ngồi thẳng 90° và 98° ( hoặc 95°)

Và dù có ngồi tư thế nào, bạn vẫn cần phải cho cơ thể nghỉ ngơi, làm việc 1-2h nên nghỉ 5-10 phút, ra uống miếng trà, pha ly cafe, lắc đầu, lắc cổ, xoay tay, xoay chân …. cho máu huyết lưu thông 😀 thực tế khi viết bài này, mình cũng chạy tới chạy lui chứ không ngồi quá nhiều như trước đây

Trong trường hợp, bạn ngồi dòng ghế nào, tư thế nào, vẫn thấy cơ thể bị đau, có thể là phần thắt lưng, vai, cổ hoặc tay …. thì có thể tới bác sĩ để khám, kiểm tra thêm, vài comment mình có đọc trên mạng, nôm na có tay đổi ghế nào cũng thấy ngồi đau, đau quá chịu không nổi hắn đi khám, bác sĩ chốt luôn thoát vị đĩa đệm hay cái vẹo gì đó =)) chữa xong hắn ngồi lại mọi con ghế từng mua, thì đều kiu ngồi ngon cả, chẳng đau chỗ nào :]]